พิสทาชิโอ (Pistachio) ถั่วสีเขียวที่เป็นที่ชื่นชอบของหลายคน มีคุณค่าทางโภชนาการสูงมาก เช่น มีวิตามินบี โพแทสเซียม ฟอสฟอรัส และเส้นใยอาหารสูงมาก ไม่มีคลอเลสเตอรอล โปรตีนสูง ยิ่งถ้าเลือกวิธีการนำมาประกอบอาหารดี ก็จัดว่าเป็นอาหารเพื่อสุขภาพได้ง่าย แต่การบริโภคถั่วนั้นก็ต้องระวังเพราะบางคนแพ้แบบไม่ทันตั้งตัวได้ และเคยมีข่าวว่าถั่วชนิดนี้มีการปนเปื้อนสารอันตราย ดังนั้นผู้ที่มีความเสี่ยงหรือมีอาการแพ้ถั่วควรระมัดระวัง
ถั่วพิสทาชิโอมีถิ่นกำเนิดดั้งเดิมในประเทศอิรักและอิหร่าน แต่ปัจจุบันเป็นพืชที่นิยมปลูกกันมากในตะวันออกกลางหลายประเทศ แต่สำหรับประเทศไทยแล้ว ยังต้องนำเข้าถั่วชนิดนี้เป็นส่วนใหญ่ เนื่องจากภูมิอากาศไม่เอื้ออำนวยต่อการปลูกเหมือนประเทศอื่นๆ โดยจะเป็นถั่วที่มีต้นตัวผู้และตัวเมียแยกกัน รวมทั้งระยะเวลาที่จะโตเต็มที่จนเก็บเกี่ยวได้ประมาณ 7-10 ปี
ผลของพิสตาชิโอจะเป็นรูปไข่ ออกเป็นพวง เปลือกมี 2 ชั้น ชั้นนอกจะนิ่มและเป็นสีแดง ต้องแกะออกมาจากเห็นเปลือกแข็งสีน้ำตาลอ่อน และแกะอีกครั้งจะเป็นเนื้อเม็ดถั่วที่รับประทานได้ แต่กว่าจะเป็นผลิตภัณฑ์พร้อมให้ใช้ต้องผ่านขั้นตอนยิบย่อยตั้งแต่ ทำความสะอาด คัดขนาด อบ ปรุงรส และแพ็คใส่ถุงขาย และแบบที่วางขายจะมีทั้งที่แกะเปลือกออกแล้ว และ ยังไม่แกะ
ถั่วชนิดนี้มีให้เลือกซื้อหลายแบบ แต่ถ้าแบ่งง่าย คือ แบบดิบ และแบบอบแล้ว สำหรับแบบดิบจะมีให้เลือกแบบแกะเปลือกและไม่แกะเปลือก ทั้งแบบเต็มเมล็ด (แพง) และแบบซีก (ถูกหน่อย) แนะนำให้ซื้อแบบถุงสุญญากาศจะดีกว่า เพราะถั่วมีน้ำมันมาก หากเก็บไม่ดีจะเหม็นหืนได้ และนำมาอบก่อนที่จะนำไปใช้อีกรอบโดยแบบอบแล้วจะมีแบบต้องแกะเปลือกเอง ซึ่งแบบนี้จะมีให้เลือกทั้งรสธรรมชาติ (ดีมาก) และแบบปรุงรสต่างๆ เช่น เกลือ หรือแบบเคลือบพวกคาราเมล วาซาบิ หรือช็อคโกแล็ต ซึ่งราคาจะสูงขึ้นมาอีก
แต่ยังมีผลิตภัณฑ์อีกแบบ คือ นำไปทำเนยถั่วแบบ Pistachio Butter ซึ่งคล้ายๆ กับเนยถั่ว หรือ Peanut Butter ที่ทำจากถั่วลิสง แตกต่างกันที่สีจะเป็นสีเขียวสวยมาก ใช้สำหรับทาขนมปัง หรือทำอาหารได้หลากหลายรายการ
การนำมาประกอบอาหารนั้น ส่วนใหญ่พบในผลิตภัณฑ์เบเกอรี่มากมาย ขึ้นอยู่กับรูปแบบที่ใช้ ถ้าใช้แบบเป็นเมล็ดถั่วแนะนำให้ลอง คือ ทำบิสกอตติหรือคุกกี้ที่ใส่ถั่วแบบเต็มเมล็ด หรือนำไปปั่นทำซอสเพสต็(Pesto sauce ) เพื่อให้มีรสชาติดีขึ้น หรือทำ Baklava ขนมหวานอันอุดมไปด้วยสารพัดถั่ว หรือจะโรยบนสลัดก็น่าสนใจ
แต่ถ้าเอามาบดละเอียด หรือ (ตำด้วยครก) สามารถนำมาผสมลงในขนมเค้ก พาย หรือไอศกรีมได้ทันที นอกจากจะให้รสชาติถั่วมันๆ แล้ว ยังทำให้ขนมมีสีเขียวอ่อนๆ สวยงามอีกด้วย ยังสามารถเอาผสมเครื่องดื่มอย่างกาแฟปั่นใส่พิสตาชิโอ หรือ แปลรูปเป็นนมถั่วพิสทาชิโอก็ได้ตามชอบ
