รู้จัก อาหารสยาม – โปรตุเกส เมนูหาทานยากจาก ร้านบ้านสกุลทอง – กุฎีจีน
อาหาร เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่ไม่ว่าจะย้ายไปไหนอยู่ที่ไหนเราก็นำมันไปด้วยและก็พยายามนำวัตถุดิบในถิ่นนั้นมาปรับทำอาหารที่เราคุ้นเคย ซึ่งชาวโปรตุเกสที่เข้ามาอยู่ในสมัยอยุธยาก็ทำแบบเดียว และสูตรอาหารเหล่านั้นก็มีการทำในหมู่ชาวบ้านในชุมชนกุฎีจีนที่สืบเชื้อสายของชาวโปรตุเกสกลุ่มนั้นจนถึงปัจจุบัน
ชาวชุมชนกุฎีจีนในอดีต คือเหล่าทหารอาสาโปรตุเกสที่รวมรบกับกองทัพไทยจนเมื่อย้ายมาสร้างกรุงธนบุรีก็ได้รับพระราชทานที่ดินให้ตั้งบ้านเรือนอยู่ริมคลองกุฎีจีนจนกลายมาเป็นชื่อ ชุมชนกุฎีจีน ชุมชนเก่าแก่ริมแม่น้ำเจ้าพระยาในปัจจุบัน
เหล่าลูกหลานของชาวโปรตุเกสกลุ่มนั้นก็ยังคงอาศัยอยู่ในชุมชนนี้ จากข้อมูลที่จัดแสดงที่พิพิธภัณฑ์บ้านกุฎีจีนระบุไว้ว่าสามารถสืบสาวได้ทั้งหมด 17 ตระกูล ซึ่งสกุลทองคือ 1 ใน 17 ตระกูลนั้นและเป็นที่มาของชื่อร้านอาหารบ้านสกุลทองนี้เอง
พี่แตน –ขนิษฐา สกุลทอง หนึ่งในเจ้าของร้านเล่าให้ฟังว่า
ก่อนที่จะมาทำร้านนี้ ตนเองและสามีก็ทำงานเป็นมนุษย์เงินเดือนมาจนถึงจุดหนึ่งก็ออกมาทำกิจการของตนเอง ก็ทำธุรกิจอื่นอยู่พักใหญ่ ก่อนที่จะตัดสินใจจะมาทำร้านอาหารตอนคิดชื่อร้านก็บอกพี่เอ้ สามีว่าจะเอานามสกุลมาตั้งเป็นชื่อร้านเพราะความหมายก็ดีอยู่แล้ว ส่วนเมนูอาหารโปรตุเกสที่ขายนั้นเป็นอาหารที่คุณย่าของพี่เอ้ ( คุณย่าอัมพร สกุลทอง ) ทำให้ทานกันในครอบครัวอยู่แล้วเมื่อเปิดร้านอาหารบ้านสกุลทองก็เลยคุยกันว่าน่าจะเอาเมนูอาหารเหล่านั้นมาทำ (แต่มีการปรับรสชาติให้หวานน้อยลงเพราะอาหารโปรตุเกสที่รุ่นคุณย่าทำทานรสจะหวานมาก) ซึ่งการทำแบบนี้ไม่เพียงสร้างอาชีพให้ทางครอบครัวพี่แตนเองยังช่วยรักษาวัฒนธรรมด้านอาหารไทย -โปรตุเกส ของทางครอบครัวไว้ด้วย
ของว่างชาววัง และ สำรับโปรตุเกส
ที่มีอาหารชาววังเสิร์ฟ ด้วยนั้นเพราะทางฝั่งครอบครัวพี่แตน (นามสกุลเดิม สมิตินันทน์) มีญาติผู้ใหญ่เป็นนางข้าหลวงในวังสุนันทา คือคุณชวดตุ้ม วิจารณ์ธนากรณ์ สมิตินันทน์ ตำแหน่งเป็นช่างหวาน ( สมรสกับคุณพระวิจารณ์ธนากรณ์ สมิตินันทน์ พระคลังมณฆลฑล) และคุณเชียดบัว ดิษยวานิชเป็นช่างคาว พี่แตนนั้นได้เรียนการทำอาหารชาววังเหล่านั้นทั้งคาว และ หวานมาจากคุณย่า( นางตระกูล สมิตินันทน์ ) ซึ่งเป็นบุตรสาวคนโตของคุณชวดตุ้มและในปัจจุบันมีคุณป้า คุณอาเป็นที่ปรึกษา
สำหรับอาหารที่ขายในร้านนั้นจะทำเป็นชุดประกอบด้วย
ของว่างชาววัง 3 รายการ
ของว่างชาววัง ขนมช่อม่วง
จะนำ ของว่างชาววัง ที่มีชื่ออยู่ใน กาพย์เห่เรือชมเครื่องคาว-หวาน ของ ร.2 โดยทำเมนูหมุนเวียนเปลี่ยนไปเรื่อยๆ เช่น ขนมจีบนก ช่อม่วง ล่าเตียง และ ม้าฮ่อ
ของว่างชาววัง ขนมจีบนก
อาหารโปรตุเกส 5 รายการ
1.หมูสัพแหยก
มาจากคำว่า สับเช่ ในภาษาโปรตุเกส ที่แปลว่าสับคือการนำเนื้อสัตว์มาสับให้ละเอียดแล้วนำไปผัดปรุงรสแบบเดียวกับการทำไส้กระหรี่ปั๊บ แต่จะใช้ผงขมิ้นแทนผงกระหรี่ โดยทางร้านจะเสิร์ฟกับกระทงทอง
2. ขนมจีนแกงไก่คั่ว
ที่มองผ่านๆอาจจะไม่ต่างจากขนมจีนแกงไก่ของไทยแต่ของโปรตุเกสนั้นจะไม่มีรสเผ็ดเลยรสติดออกหวานนิดๆ เด็กสามารถทานได้เสิร์ฟคู่กับเครื่องเคียง คือ พริกชี้ฟ้าเหลืองสับ และ ต้มหอมผักชีซอย
3. ต้มมะฝาด
(หรือ มาฟาโด้ในภาษาโปรตุเกส) สามารถเรียกว่าเป็นอาหารลูกครึ่งจีน-โปรตุเกส ที่นำผักมาต้มแบบจับฉ่ายต้มแต่จะใส่เครื่องเทศลงไปผสมรสชาติออกเปรี้ยว เค็ม หวาน ซึ่งอาหารจานนี้ในยังทำทานกันในประเทศโปรตุเกสแต่จะตุ๋นแต่ผักส่วนเนื้อสัตว์เช่นเนื้อหมู เครื่องในจะแยกไปปรุงให้สุกทานคู่กับข้าวสวย
4. ต้มเค็มโปรตุเกส
คล้ายกับพะโล้ แต่แทนที่จะใช้เครื่องพะโล้ จะใช้ซอสปรุงรส เกลือ พริกไทย และ น้ำตาลซึ่งทางร้านใช้น้ำตาล 2 ชนิดคือ น้ำตาลมะพร้าว และ น้ำตาลทราย ต้มไฟอ่อนไปเรื่อยๆใช้เวลาเกือบทั้งวัน
5. หมูซัลโม
เป็นหมูอบที่จะมีการนำมันหมูมาเสียบหรือ ยัดเข้าไปในชิ้นเนื้อหมู เพื่อช่วยให้เนื้อหมูไม่แห้ง และ มีเนื้อสัมผัสเวลาทาน
ของหวานไทยโบราณ
จะหมุนเปลี่ยนไประหว่าง ขนมทองเอก เปียกปูนขาว กระท้อนลอยแก้ว
สำหรับอาหารชุดนี้จะมี ข้าวสวย และ เครื่องดื่มเป็น น้ำสมุนไพร น้ำอุทัยทิพย์ น้ำเปล่าให้ด้วย
เหมือนมาทานอาหารที่บ้านเพื่อน
เพราะทำบ้านเป็นร้านอาหาร รวมถึงต้องมีการจองล่วงหน้า ทำให้จำนวนแขกในแต่ละครั้งจะไม่มากนัก การจัดโต๊ะ และ ภาชนะที่ใช้ทำให้เวลาที่นั่งทานอาหารอยู่ที่นี้จะให้อารมณ์เหมือนนั่งทานอาหารอยู่ในบ้านเพื่อนสนิทไม่ต้องรีบ ไม่มีพนักงานเสิร์ฟมานั่งเฝ้า และถ้าทานอาหารไม่หมดซึ่งส่วนใหญ่ก็ไม่ค่อยจะหมดเพราะทางร้านมีคติเหลือดีกว่าขาด ก็มีบริการจัดอาหารที่ทานไม่หมดห่อกลับบ้านให้ด้วย
สุดท้ายนี้พี่แตนฝากมาบอกว่าถ้าใครสนใจจะมาชิมอาหารโปรตุเกสของร้านบ้านสกุลทองขอให้จองล่วงหน้าอย่างน้อย 2 วันเพราะอาหารทุกจานที่ทำเสิร์ฟลูกค้าจะทำขึ้นใหม่ทุกครั้งอาหารบางจานใช้เวลาทั้งวันในการปรุง และในอนาคตพี่แตนยังมีแผนจะเพิ่มเมนูอาหารไทยชาววังให้มากขึ้นรวมทั้งเปิดสอนทำอาหารไทยชาววังให้คนทั่วไปที่สนใจด้วยในฐานะที่เติบโตมาในครอบครัวที่เหล่าผู้ใหญ่ในบ้านต่างก็เป็นช่างศิลป์หลากหลายสาขา ไม่ใช่แค่ด้านอาหารเท่านั้นทำให้พี่แตนอยากมีส่วนช่วยรักษาวัฒนธรรมทั้งด้านอาหารและงานศิลปะทั้งหลายไว้ไม่ให้หายไป
ร้านอาหารบ้านสกุลทอง – กุฎีจีน
219 กุฎีจีนซ.3 แขวงวัดกัลยาณ์ กรุงเทพมหานคร 10600
โทร: 062 605 5665 FB: อาหารบ้านสกุลทอง
ราคาค่าบริการ : ลูกค้าไม่เกิน 6 คน ราคาท่านละ 650 บาท ตั้งแต่ 6 ท่านขึ้นไปราคาท่านละ 600 บาท
เรื่อง: เพชรลดา ประกัตฐโกมลภาพ: อภิชาต วรรณะวัลย์
อ่านเพิ่มเติม — ขนมพวงประทัด ของว่างตำรับชาววังจากบ้านสกุลทอง
