รีวิว Cast Iron หม้อและกระทะเหล็กหล่อ อุปกรณ์ทำอาหารที่เน้นเรื่องความแข็งแรง ทนทาน ไม่พังง่ายๆ
Cast iron หม้อและกระทะเหล็กหล่อ อุปกรณ์ทำอาหารที่เน้นเรื่องความแข็งแรง ทนทาน ไม่พังง่ายๆ มั่นใจได้เลยว่ามันสามารถรับใช้คุณไปได้จนถึงรุ่นลูกหรือรุ่นหลานเลย แต่ขอเตือนว่าน้ำหนักจะส่วนทางกับขนาดอย่างมาก เพราะชื่อก็บอกแล้วว่าทำจากเหล็ก (ใช้ไปนานๆจะมีกล้ามเนื้อต้นแขนได้โดยไม่ต้องไปยิม ฮ่าๆ)
ข้อเด่นของ Cast Iron หม้อและกระทะเหล็กหล่อ คือ การกระจายและ คงระดับความร้อนในระหว่างทำอาหารได้เป็นอย่างดี
Cast Iron แบ่งออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่
Bare Cast Iron แบบดั้งเดิมเป็นสีดำสนิททั้งใบ โดยเริ่มแรกเลยนั้นการผลิตจะทำโดย เทเหล็กหลอมลงในแม่พิมพ์ที่ทำมาจากดินรอให้แข็งตัวแล้วเคาะออกมา และหม้อเหล็กหล่อที่ผลิตในช่วงก่อนปี 70s นั้นมีลักษณะเป็นหม้อ 3 ขา สำหรับเอาไว้วางบนกองไฟ
ส่วน กระทะเหล็กหล่อ นั้นรูปทรงไม่ต่างไปจากกระทะที่เราใช้อยู่ในปัจจุบัน เป็น กระทะก้นแบน ด้ามยาว(มีหรือไม่มีหูจับ)
ขอบกระทะจะมีความสูงแตกต่างกัน บางชุดมีฝาคู่กัน
มีคุณสมบัติเด่นทนต่อความร้อนได้สูง ช่วยทอดเนื้อให้ด้านนอกเกรียม แล้วนำเข้าเตาอบต่อให้สุกได้เลยโดยไม่ต้องเปลี่ยนภาชนะ
หรือจะใช้การอบขนมปังอย่าง cornbread หรือ upside down cake ก็ไม่มีปัญหา
แต่ถ้าใช้ไปนานๆ กระทะและหม้อ เหล็กหล่อ พวกนี้จะเกิดอาการ develop an extremely “non-stick” surface
หรืออาหารที่ทอดไม่ติดผิวกระทะแบบเดียวกับอุปกรณ์เทฟรอนนั้นเองซึ่งคาดว่าเกิดจากน้ำมันที่เคลือบอยู่บนผิวกระทะที่ใช้มาเป็นเวลานั่นเอง
Enameled Cast Iron ในปัจจุบันเป็นที่นิยมกว่าแบบแรก เพราะความสวยงามของตัวอุปกรณ์มีการเคลือบ enamel glaze ทำให้พื้นผิวมีความมันวาว ยังมีการเพิ่มเม็ดสีลงไปในการผสมสารที่ใช้เคลือบทำให้ได้สีเคลือบที่มีสีสันสดใส (เห็นบ่อยๆคือสีแดง เหลือ และสีน้ำเงิน)
ช่วยป้องกันการเกิดสนิม ไม่ต้องกังวลเรื่องทาน้ำมันเพื่อกันสนิม รวมไปถึงการทำความสะอาดก็จะง่ายขึ้น
แต่ยังมีข้อเสียในการใช้เพราะอุปกรณ์เหล็กหล่อที่เคลือบสีแบบนี้สามารถหลุดล่อนออกมาได้ หรือถ้าเทียบในเรื่องความทนทานต่อความร้อน Enameled Cast Iron จะทนความร้อนได้น้อยกว่าแบบแรกแต่ก็ไม่มีปัญหาในการใช้ทอดหรืออบอาหาร
แต่อุปกรณ์เหล็กหล่อนี้ก็ต้องการดูแลรักษาอย่างเหมาะสมเพราะปัญหาสนิมจากความชื้น เป็นอีกปัญหาหนึ่งที่เจอบ่อยๆ วิธีป้องกันก็คือการเคลือบด้วยไขมันนั้นเอง
อ่านเพิ่มเติม — มารู้จัก กระทะเหล็กหล่อ (Cast Iron) และ วิธีการเคลือบ (Seasoning) กันเถอะ
สำหรับ การดูแลกระทะเหล็กหล่อ Cast Iron ก็ไม่ยากอย่างที่คิด
1.ควรล้างทำความสะอาดด้วยน้ำร้อน ผสมกับน้ำยาล้างจานอย่างอ่อนเพราะจะช่วยให้ล้างคราบอาหารออกได้ง่ายกว่าและ น้ำร้อนจะไปเพิ่มอุณหภูมิของกระทะที่ช่วยให้น้ำระเหยได้เร็วขึ้น
2.ไม่ควรใช้ฝอยขัดหม้อขัดเพราะจะทำให้ coatingที่เกิดจากการใช้งานมานานหายไปได้ถ้ากระทะมีคราบอาหารติดแน่นให้นำไปแช่น้ำร้อนผสมน้ำยาล้างจานอย่างอ่อน ทิ้งไว้แล้วค่อยทำความสะอาดทีหลัง
3.ควรใช้ผ้าสะอาดเช็ดอุปกรณ์ให้แห้งสนิทหลังจากล้างแล้วจะดีกว่าการวางผึ่งลมให้แห้งเพราะอาจเสี่ยงกับการขึ้นสนิมได้
4.หลังจากล้างทำความสะอาดแล้วสามารถนำกระทะ หรือหม้อไปอบในเตาอบประมาณ 10 -15 นาทีจะช่วยให้น้ำที่ติดอยู่ระเหยออกไปจนหมด
5.ควรทาอุปกรณ์ด้วยไขมันพืช หรือ น้ำมันโดยทาไขมันให้ทั่วและใช้กระดาษทิชชูเช็ดซ้ำเพื่อเช็ดไขมันส่วนเกินออกไป
6.ควรเก็บอุปกรณ์ Cast Iron ในที่แห้ง และถ้าหม้อหรือกระทะใบนั้นมีฝาให้วางกระดาษทิชชูแบบหนา (paper towel)คั่นไว้เพื่อให้อากาศถ่ายเทได้
บทความจากคอลัมน์ “ Utensil & Tool” นิตยสาร @Kitchen ฉบับที่ 59 เดือนกรกฎาคม 2554
