ก่อนหน้านี้เราได้พูดคุยกับคุณเมย์-ธัญวัลย์ สิริจีรณัฐ ถึงไอเดียการแต่งบ้านกันไปแล้ว ซึ่งนอกจากคุณเมย์จะชอบแต่งบ้านแล้วยังมีงานอดิเรกอีกอย่างหนึ่งที่ชื่นชอบไม่น้อยไปกว่ากันเลยนั่นคือการปลูกต้นไม้ โดยเริ่มต้นปลูกตั้งแต่ช่วงที่เทรนด์การปลูกต้นไม้ในบ้านกำลังได้รับความนิยม จากมือใหม่หัดปลูกจนต่อขยายพื้นที่ข้างบ้านเป็นโรงเรือนสำหรับปลูกต้นไม้โดยเฉพาะ ครั้งนี้เราชวนทุกคนไปพูดคุยกับคุณเมย์พร้อมๆ กันถึงวิธีดูแลต้นไม้สำหรับมือใหม่ว่ามีอะไรที่ควรใส่ใจหรือต้องระวังเป็นพิเศษ เพื่อให้ต้นไม้ของเราเติบโตแข็งแรงและไม่ตายไปเสียก่อน
“นอกจากจะมีเพจ ‘ฉันอยู่บ้านกับหมา’ ที่ไว้พูดคุยแบ่งปันไอเดียเกี่ยวกับการแต่งบ้านแล้ว เมย์ชอบปลูกต้นไม้ด้วย จากที่เริ่มต้นปลูกไม่กี่ต้นก็ขยายพันธุ์ไปเรื่อยๆ จนตอนนี้ต่อเติมพื้นที่ข้างบ้านไว้ปลูกต้นไม้โดยเฉพาะ พอต้นไม้เริ่มเยอะขึ้นจึงนำมาขายมาแบ่งปันให้คนที่ชอบปลูกต้นไม้เหมือนกันชื่อร้านว่า Maycy’s Little Plants ลงขายทางออนไลน์แต่ไม่ได้เน้นขายแบบจริงจัง ทำเป็นงานอดิเรกมากกว่า ต้นไหนมีหลายต้นหรือปลูกขยายพันธุ์ได้เยอะจึงจะนำมาขาย มาแบ่งให้คนอื่นๆ บ้าง อีกอย่างหนึ่งคือเราปลูกแบบธรรมชาติ ไม่ได้เร่งปลูก มีความสุขเวลาที่เห็นต้นไม้ค่อยๆ เติบโตสวยงาม” คุณเมย์เริ่มต้นเล่าให้เราฟัง
แต่กว่าจะเลี้ยงให้อยู่รอดและเติบโตแข็งแรงนั้นคุณเมย์บอกว่าไม่ใช่เรื่องง่ายเหมือนกันนะ “เราเริ่มหันมาปลูกต้นไม้ตอนช่วงที่เทรนด์การปลูกต้นไม้ในบ้านกำลังมาแรกๆ พวกต้นไม้ฟอกอากาศ ไม้ประดับ ไม้ใบสีเขียว จากนั้นไม้ด่างก็ได้รับความนิยมตามมา เราก็ซื้อตามหมดเลยทั้งไม้ที่อยู่ในกระแสและไม่ได้อยู่ในกระแสแต่เป็นต้นที่เราชอบ จากที่เลี้ยงไม่เป็นเลยก็มาศึกษาหาความรู้ หาข้อมูลต่างๆ เอาเอง ทำทุกอย่างเพื่อให้ต้นไม้เรารอด จากที่ตายบ้างเลี้ยงไม่รอดบ้างก็เริ่มเข้าที่เข้าทาง”
ปัญหาส่วนใหญ่ที่มือใหม่ต้องเจอ
“อย่างแรกเลยเมื่อเราไปซื้อต้นไม้ตามร้านต่างๆ เขาจะบอกว่าสามารถเลี้ยงในบ้านได้ แต่จริงๆ แล้วต้นไม้ประเภทนี้พวกกลุ่มมอนสเตอร่า อโลคาเซีย ฟิโลเดนดรอนจะชอบที่ที่มีอากาศถ่ายเทได้ดี ถ้าเรานำมาวางในบ้านที่ไม่ค่อยได้เปิดประตูหน้าต่างระบายอากาศจะมีเรื่องของความอบ ความอับชื้นที่อาจก่อให้เกิดเชื้อราในกระถางแล้วใบจะค่อยๆ ร่วง ถ้าไม่ทันสังเกตต้นไม้เราจะตายได้ ต้นไม้ควรอยู่ในพื้นที่ที่เหมาะสมทั้งเรื่องแสง อากาศ อย่างที่เราทำโรงเรือนเพราะอีกหนึ่งปัญหาที่เจอคือเรื่องหนอนและแมลง เพื่อให้สามารถฉีดพ่นยาได้สะดวกกว่า เมย์จะเลือกใช้เป็นยาชีวภาพที่ไม่เป็นอันตรายต่อคนและสัตว์ ไม่อย่างนั้นต้นไม้จะมีใบที่ไม่สวยเนื่องจากหนอนกับแมลงมากัดกินใบ
“ในส่วนของแสงถ้าแดดจัดมากไปอาจทำให้ต้นไม้ใบเหลืองไหม้ได้ ต้นไม้ประเภทนี้ส่วนใหญ่จะอาศัยร่มเงาของต้นไม้ใหญ่อีกที ต้องการแค่แดดส่องรำไรๆ ถ้าทำโรงเรือนก็ต้องดูทิศทางแสง แดดจะลงช่วงไหนบ้าง เพื่อเลือกความหนาของสแลนบังแดดให้เหมาะสม และต้องดูเรื่องการรดน้ำ มือใหม่ส่วนใหญ่จะกลัวเรื่องรดน้ำมากไปแล้วรากต้นไม้เน่า จนบางทีเว้นระยะนานเกินไปดินก็แห้ง ทำให้ต้นไม้ตายได้ ถ้ายังไม่รู้ว่าจะรดอย่างไรดีที่ไม่มากไม่น้อยเกินไป ใช้วิธีง่ายๆ ให้จับหน้าดิน ถ้าเริ่มแห้งแล้วก็รดน้ำได้เลย ส่วนของเมย์จะรดประมาณประมาณ 2-3 วัน/ครั้ง”
อย่าลืมให้ความสำคัญกับวัสดุปลูก
“เคล็ดไม่ลับที่จะทำให้ต้นไม้เรารอดคือเมื่อซื้อมาจากร้านแล้วเมย์จะนำมาเปลี่ยนวัสดุปลูกเองใหม่ซึ่งมีส่วนผสมของดินพีทมอส (Peat Moss) ช่วยเรื่องดูดซึมอาหารในดิน และทำให้รากต้นไม้ยึดเกาะ เพอร์ไลท์ (Perlite) หินภูเขาไฟคละขนาดเล็กกับใหญ่ ช่วยเรื่องความโปร่งและระบายน้ำได้ดี นอกจากนี้เมย์จะรองก้นกระถางด้วยถ่านหุงต้มที่ใช้ปิ้งย่างทั่วไปแทนกาบมะพร้าวที่ร้านขายต้นไม้นิยมใช้กัน เนื่องจากทำให้เกิดเชื้อราได้ง่าย การเปลี่ยนวัสดุปลูกเองใหม่จะช่วยให้ต้นไม้ที่เราซื้อมาเจริญเติบโตแข็งแรง มีสุขภาพดี เราเลี้ยงต้นไม้เองไม่ได้เน้นการขายหรือปริมาณจึงค่อนข้างใส่ใจกับการเลือกวัสดุปลูกต่างๆ จะบอกว่าเปย์เต็มที่ก็ได้ค่ะ (หัวเราะ) บางต้นซื้อมาราคาค่อนข้างสูง เราก็ไม่อยากให้เขาตาย อยากเลี้ยงให้รอด ให้เขาได้เติบโต”
เลือกกระถางที่ระบายน้ำได้ดี
“กระถางต้นไม้เมย์จะเลือกใช้เป็นกระถาง Air Pot ที่มีรูระบายอากาศเยอะๆ ทำให้ภายในกระถางสามารถระบายน้ำและอากาศได้ดี ถ้าเป็นกระถางทั่วไปอย่างที่แนะนำคือให้เอาถ่านวางรองในกระถางก่อนโดยทุบให้เป็นก้อนเล็กๆ จะช่วยให้ต้นไม้ระบายน้ำได้ดีเหมือนกัน
“อย่างที่บอกว่าเมย์เองก็เคยเป็นมือใหม่มาก่อน เลี้ยงมาหลายสายพันธุ์จนตอนนี้รู้แล้วว่าถนัดเลี้ยงพวกกลุ่มมอนสเตอร่ากับไม้เลื้อยมากกว่า ส่วนกลุ่มบอนไม่ค่อยถนัดเพราะจะมีศัตรูพืชเยอะ เช่น ไรแดง ต้องพ่นยาบ่อยและต้องการการดูแลเป็นพิเศษหน่อยเพื่อให้เขาอยู่รอด แต่มอนสเตอร่ากับไม้เลื้อยดูแลง่ายกว่า สิ่งที่ต้องระวังมีแค่เรื่องเชื้อรา ส่วนใหญ่เราจะมียาติดบ้านไว้ตลอด ถ้าให้แนะนำสำหรับมือใหม่ว่าควรมีอะไรบ้างจะเป็นพวกกลุ่มยารักษาเชื้อราในกระถาง ยากันรากเน่า ยากันโรคที่ใบ กลุ่มบำรุงต้นไม้ทางดินและทางใบ
“นอกจากนี้คงจะเป็นเรื่องของการดูแลเอาใจใส่ เรียนรู้ว่าต้นไหนชอบอะไรไม่ชอบอะไร หมั่นสังเกตต้นไม้เรื่อยๆ บางทีก็ต้องคอยตัดใบแก่ออกเพื่อให้เขาแตกใบใหม่และใบที่เสียจะได้ไม่แย่งอาหารจากใบอื่นๆ เพราะการปลูกต้นไม้มีรายละเอียดค่อนข้างเยอะ กว่าเมย์จะเลี้ยงให้รอดและเติบโตก็ใช้เวลาอยู่เหมือนกัน” คุณเมย์กล่าวทิ้งท้าย